Dünya Sağlık Örgütü'nün cep telefonlarının kanserojen olduğunu açıklaması, ciddi bir uyarı mı yoksa boşuna mı panik yaratıldı? Prof. Dr. Ufuk Abacıoğlu kullanıcıları uyardı: Günde yarım saatten fazla cep telefonu ile konuşmayın!
13 ÜLKEDE İNCELEME YAPILDI
*Bu uyarının temeli neye dayanıyor?
Bu uyarının temeli, aynı kurumun 13 ülkede dört yıl süreyle yürüttüğü Interphone çalışmalarına dayanıyor. Bu çalışmada, gliom ve meningiom gibi beyin tümörleri olan hastalarla, sağlıklı bireylerin cep telefonu kullanım alışkanlıkları karşılaştırıldı. Önceki ara değerlendirmelerde, sadece günde yarım saatten fazla cep telefonuyla konuşanlarda risk artışı olabileceği bildirilmişti.
UKAK değerlendirmesinde; hem bu çalışma hem de diğer araştırmalar incelenerek, aşırı cep telefonu kullanımının kanserojen olma riski taşıdığına karar verdi.
ZARAR YILLAR SONRA ORTAYA ÇIKABİLİYOR
Cep telefonları yıllardır kullanıyor. Dünya Sağlık Örgütü bu uyarıyı yayınlamakta neden bu kadar gecikti?
Bir etkenin kanser yapma riskini tespit etmek için çok uzun yıllar geçmesi gerekir. Tek bir hücrenin normalden sapmasıyla, kanserli bir tümör geliştirmesi arasında yıllar geçer. Kanserojen etkilerini en iyi bildiğimiz sigara bile birkaç yıl öncesine kadar reklamları yapılan bir üründü.
EN FAZLA RADYASYON KONUŞURKEN YAYILIR
Cep telefonlarının beyin kanseri riskini artırmasının en belirgin nedenleri nelerdir?
İyonlaştırıcı olmayan radyasyon yayan elektromanyetik dalgaların, sağlıklı hücreler üzerinde, özellikle DNA üzerindeki etkileri; olası mutasyonlar ve bunlara bağlı kanser riskine yol açan sebeplerdir. Beyin tümörü geliştirme riski tamamen cihaza yakınlıkla ilişkili.
Çünkü cep telefonları en fazla konuşurken radyasyon yayıyor. Zaten bu nedenle ilk araştırılan tümör grubu beyin tümörleri olmuştur. Diğer kanser türleri ile ilgili araştırmalar ise çok daha sınırlı düzeydedir.
SOHBET ARACI DEĞİL
Kanser hastalarına cep telefonundan uzak durmalarını tavsiye ediyor musunuz?
Uzun süreli kullanmamalarını öneriyorum. Cep telefonu bir sohbet aracı değil! Çok acil ve önemli durumlar için bir haberleşme aracı olarak kullanılmalı.
VÜCUTTAN UZAKLAŞTIKÇA ZARARLI ETKİLERİ AZALIYOR
Kulaklık, cep telefonunun kanserojen etkisini azaltır mı?
Cihaza olan mesafe arttıkça maruz kalınan radyasyonun miktarı azalmaktadır. Bu nedenle kulaklık kullanımı önerilmektedir. Yine konuşma sürelerinin kısa tutulması, yazılı mesajların tercih edilmesi de önemlidir.
Özellikle iyi çekmeyen yerlerde cihazın yaydığı enerji daha fazla olduğundan, bu bölgelerde zorunlu olmadıkça konuşmaktan kaçınmalıyız. Kullanmadığımız zamanlarda da cep telefonunu vücudumuzdan uzak tutmakta fayda var.
SAR DEĞERLERİNE BAKIN
* Modeli arttıkça telefonların kanserojen riski artıyor mu?
Elektromanyetik radyasyonun şiddetini belirleyen şey modelden ziyade SAR değerleridir (özgül soğurma oranı). Bilinçli tüketiciler olarak araba alırken benzin sarfiyatına nasıl dikkat ediyorsak, cep telefonlarında da buna dikkat etmemiz gerekiyor.
KESİN SONUÇ İÇİN YETERLİ VERİ YOK
Cep telefonlarının, ciddi araştırmalar yapılmadan kanserojen ilan edildiği iddiaları sizce doğru mu?
Bundan önce aynı çalışmaların sonuçları ‘Cep telefonları beyin tümörü riskini genel olarak artırmıyor’ şeklindeydi. Şimdi ise kanserojen olduğu yönünde yüksek derecede şüphe olduğu söyleniyor. Kesin sonuçları vermemiz için elimizde henüz yeterli veri yok. Gözlem ve deneyimin yeterli olduğunu söylemek mümkün değil.
GEÇ BAŞLAMAK İYİ
Çocuklara cep telefonu verilmeli mi?
Ne kadar geç kullanılmaya başlanırsa, risk o kadar azalır. Kısa veya orta düzeyde cep telefonu kullanımının, kanser riskini artırdığına dair elimizde herhangi bir veri yok. Dolayısıyla hangi yaşta olursa olsun, günlük 30 dakikadan fazla konuşmayı önlemek gerekiyor.
HAYATIMIZIN PARÇASI OLDU
Cep telefonlarının zararlarından korunmak için önerileriniz nelerdir?
Cep telefonları artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Radyasyondan temel korunma prensipleri olan zaman ve mesafe faktörlerini elimizden geldiğince uygularsak, olası riskleri belirgin olarak azaltırız
www.dersturkce.com
2024