Ankara - Hacı Bayram Camii

Hacı Bayram Veli

Asıl adı Numan-bin Koyunluca Ahmed olan Hacı Bayram Veli 1352 (753 H.) yılında Ankara'nın Solfasol Köyü'nde doğmuştur.

Bayrami tarikatının kurucusu, mutasavvıf bir şairdi. Ankara ve Bursa'da tahsilini tamamladıktan sonra, Ankara'da Meklike Hatun adlı bir hayırseverin yaptırdığı Karamedrese'de tedrisata başlamıştır.

Büyük tarikat adamlarından Kayserili Şeyh Hamideddin Aksarayi'nin davetine uyarak tarikata girmiştir. Mürşidi ile birlikte Şam ve Hicaz'a giderek üç yıl orada kalmıştır. Ankara'ya döndükten sonra tarikatını kuran Hacı Bayram Veli'nin etrafında binlerce mürid toplanmıştır. Hacı Bayram Veli 1429 (833 H.) tarihinde vefat etmiştir. İki ilahisi ve birkaç gazeli bilinmektedir.

Hacı Bayram Camii

Ankara'nın Ulus semtinde Augustus Tapınağı'nın bitişiğindedir.

İlk yapılış tarihi 831 H. (1427/28) olan cami bugünkü haliyle 17. ve 18. asır camilerinin karakterlerini taşır.

Cami uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahiptir. Kuzeyde ve batıdaki son cemaat yeri sonradan ilave edilmiştir.

Türbenin güneydoğu duvarında kare planlı taş kaideli, silindirik tuğla gövdeli ve iki şerefeli minare bulunmaktadır.

Caminin son cemaat yerinin güneye bakan çıkıntı duvarında sülüsle yazılmış kelime-i tevhid mevcuttur.

Tek sahınlı iç mekân ahşap tavan ile örtülüdür. Tavanın ortasındaki altıgen biçimli büyük rozet altı sıra çiçekli bordürle çevrelenmiştir. Aynı rozet daha küçük ölçüde kadınlar mahfilinin batısındaki ek mekân tavanının ortasındaki dikdörtgen panoda da yer alır.

Caminin iç mekân tavanındaki pervazlarda çiçek desenleri yer almaktadır. Kadınlar mahfilinde de aynı tip pervazlar kullanılmıştır.

Caminin alt pencereleri dikdörtgen biçimindedir ve demir parmaklıklıdır. Dışta sivri kemerli nişlerle kuşatılmıştır. Üst pencereler sivri kemerli, alçı şebekeli ve vitraylı olup etrafları kalemişi bitkisel desenlerle çevrilidir.

İç mekânın duvarlarındaki Kütahya çinileri pencere üstlerine kadar yerleştirilmiştir. Çinilerden sonra kalemişi palmetli bordürle düz duvara geçilir.

Alçı mihrap kalıplama tekniği ile yapılmıştır ve mukarnas nişlidir. Mihrap alınlığında beş sıra halinde nesih yazılı Kuran sureleri yer almaktadır.

Kelime-i tevhid yazısını süsleme olarak mihrap bordürlerinde de görebiliriz. Boyalı minber kündekârî tekniği ile yapılmıştır ve güzel bir işçilik sergilemektedir.

Camideki ahşap üzerine boyama nakışlar Nakkaş Mustafa'ya aittir. Caminin 1714 yılında Hacı Bayram Veli'nin torunlarından Mehmet Baba tarafından tamir edildiği kıble tarafındaki iki kitabede yazılıdır.

Hacı Bayram Türbesi

1429 yılına tarihlenen türbe, caminin mihrap duvarına bitişiktir.

Kare planlı, sekizgen tamburlu ve üzeri kurşun kubbe ile örtülü bir yapıdır. Ön cephe mermerdir. Portal, cephede özellikle belirtilmiştir. Dikdörtgen bir çerçeve içinde beyaz ve renkli mermerlerle süslü dilimli kemer ve içte yine renkli zikzaklı kilit taşları ile bezeli giriş kapısı kemeri bulunur. Türbenin ahşap iç ve dış giriş kapıları Ankara Etnografya Müzesi'ndedir. Portalin solundaki pencere mukarnas friz ile kuşatılmıştır ve demir parmaklıklıdır.

İç mekânda kubbe sarı, turuncu, lacivert, gri, renkli kalemişi süslemelerle bezelidir. Mihrap stalaktitli ve sadedir.

15.yy. Ankara türbelerinin en güzel örneklerindendir.

Caminin bahçesinde sekizgen planlı ve kubbeli başka bir türbe de yer alır. Osman Fazıl Paşa Türbesi olarak tanınan bu eser 18. yüzyıla aittir.

Ankara Augustus Tapınağı

Roma Dönemi öncesinde Kybele ve Men'e adanmış bu tapınma yerinde İmparator Augustus için yaptırılmıştır. Muhtemelen M.Ö. 25-20 yıllarında yaptırılmıştır. 36x54,82 m. ölçülerindeki mermer tapınak 2 m. yükseklikte, çok basamaklı bir podyum üzerindedir.

Tapınak Augustus'un yapmış olduğu işleri anlatan Yunanca ve Latince kitabeleri ile büyük önem taşımaktadır. Augustus Tapınağı oldukça iyi korunarak günümüze ulaşmıştır.