Bu yazımızda afişin ne olduğu, nasıl yapıldığı ve başarılı afiş hazırlama için nelerin yapılması gerektiğinden bahsedeceğiz.
Afiş, bir ürün yada hizmetin tanıtımı için caddelerde, açık mekanlarda yer alan en önemli dış mekan reklam araçlarından birisidir. Afiş, aynı zamanda TV, radyo ve basın ilanlarının da desteklemesi bakımından vazgeçilmez bir yere sahiptir. Günümüzde dijital baskı teknolojisinin gelişmesiyle birlikte afiş dış mekanlarda hava şartlarına daha uzun süre dayanır hale gelmiştir. Uygulamalardan kaynaklanan sakınca ise, panolara yapıştırılan reklam afişlerinin üzerine yeni afişlerin yapıştırılma olasılığıdır.
Afiş, yalın tipografik ve görsel tasarımı ile reklam mesajını hedef kitleye en etkileyici ve hızlı bir şekilde ilettiği için en önemli reklam araçlarından birisidir. Konuları itibarı ile afişler reklam, kültürü ya da sosyal amaçla hazırlanmaktadır.
Afiş denince genellikle dış mekanlarda yer alan basılı reklam aracına ( 2-3 metre büyüklüğünde bir borç verme ve o portlarda dahil) da anlıyoruz.) afişler ülkemizde kullanılan kağıt formatları nedeniyle 70 x 100 cm boyutlarında da hazırlanmaktadır.
Afişler basın ilanının afiş formatında büyütülmüş şekli gibi görünseler de aslında çok farklıdırlar. Basın ilanının iletişim medyası gazetedir. Gazete basın ilanının medyasıdır, tipografik ve görsel ortamda oluşmuştur. Gazetede basın ilanı yer aldığında etrafında da aynı türden tipografik ve görsel baskı ortamından oluşmuş yazı ve resim unsurları ile aynı anda bulunmaktadır. Televizyon reklamı ve radyo reklamının yayınlandıkları medya elektronik ortamdır. Televizyon reklamının medyası televizyondur, elektronik ortamdan oluşan televizyon reklamları ile medyası da aynı unsurlardan oluşmaktadır. Radyo reklamlarındaki durum da aynıdır ancak reklam kuşağında bir reklam spotunun öncesi ve sonrasında aynı türdenreklamlar bulunmaktadır.
Basın ilanı gibi tipografik ve görsel basım unsurlarından oluşan afişin medyası ise doğal ortam yani dış çevredir. Afişiyle medyası olan dış çevreyle arasındaki ilişkisi diğerlerine göre değişiktir. Afiş, kendisini oluşturan basın malzemesinden çok farklı, dolu, dinamik, sıcak doğal ortamda yer almaktadır. Medyası dış çevre yani kara parçası, şehir, cadde, evler, ağaçlar, meydanlar, binalar, köprüler yani nereye asıldıysa orasıdır. Benimsenmiş doğal dış çevre ortamı içinde yer aldıkları için bilinçli oran olarak farkedilmezler. Dinamik olan dış çevreyi değiştirmek mümkün olamayacağına göre afişin fark edilerek algılanabilmesi için boş ve soğuk etki yaratacak biçimde tasarlanması gerekmektedir. Asıldıkları yerlerde dolu ve kalabalık görünümü arttırmayıp, yalın, kararlı ve sakin etki yaratarak dikkati üzerine toplamalıdırlar.
Hedefi, mesajı süratle iletmek olan afişler izlenmek için değil, anında fark edilmek için tasarlanmalı ve değerlendirilmelidir. Afişin ana amacı enformasyon vermek yerine, mesajı çarpıcı şekilde iletmek olmalıdır. Bu nedenle diğer medya aracından farklı tasarım kriterlerini içermektedir.
Afişte mesaj iletim görevini sözcüklerden ziyade görseller üstlenmelidir. Kullanılan görselinde mesajın çarpıcı şekilde vurgulanması için lüzumsuz detaydan arındırılmış olması gerekmektedir. Ayrıntının azalması görselleri daha çarpıcı, etkileyici ve kolay algılanış hale getirir. Afişte mesajı taşıyan, yalınlaştırılmış büyük görseller insanlarda heyecan uyandırır ve olağan üstü tuhaf etki yaratır. Detay ile dolu tasarımlardan oluşan afişlerde izleyici algılama çabası göstermez ancak ayrıntı azaldığında algı kolaylaşır. Kolay algılanan yalın tasarımlarda izleyici, daha önce çıkartılmış ayrıntıları zihninde tamamlar ve mesajı bütün olarak canlandırır. İzleyicinin bu şekilde yaratıcı sürece katılarak algıladığı afişteki mesajları belleğinde daha kalıcı yer eder.
Reklam panolarında toplu olarak asılan afişler birbirleriyle rekabet içine girdikleri gibi yanlarına asılan farklı afişler ve dış çevreyle de rekabet içinde olurlar. Dış mekanlarda yan yana kombine olacak şekilde asıldıklarında, tek tasarlanan afiş bazen görünmez olur. Zemin renkleri ve biçimlerinin yan yana birleşmesi ile yüzeyler büyüdüğü için farklı algılar ortaya çıkabilir. Birleşen büyük renk alanları imgeleri yutup etkisiz hale getirebilir veya farklı algılar ortaya çıkabilir. Bu nedenle tasarım aşamasında grup olarak asıldıklarında oluşturacakları görüntü dikkate alınmalıdır.
Afişte, tasarımın bir parçası olacak şekilde düzenlenen ve tipografik karakterlerden oluşan metinler, okumak için değil fark edilmek için tasarlanmalıdır. Afiş metinleri sessizlikte insanları hayretler içersinde bırakacak kadar gürültü çıkartacak anlamda, kolay algılanan ve okunan sözcüklerden oluşmalıdır. Aslında afişte metinden söz etmek anlamsızdır, sadece kelimeler yer almalıdır. Seçilen sözcükler ise gösterilen imgenin açıklaması yerine ana mesaja hizmet eden çarpıcı anlamlar içermelidir. Çarpıcı görseller sözcüklerin anlamını daha farklılaştırır. Sözcükler izleyici üzerinde tekrar düşünmeye sevk edecek yabancı kelimeler veya güç anlaşılan yan anlamlar taşımamalıdır. Kolayca algılanan, izleyiciyi provoke edici anlamı olan sözcükler kullanılmalıdır.
Örneğin, saatte 50 km. hız yapan bir sürücünün gözü önündeki trafikte ve arkadaki dikiz aynasında, kulağı radyoda, zihni işindeyken afiş metni okuması mümkün değildir. İzlenme süresi bu kadar kısa olan afişlerde iletilmek istenen mesajı mümkün olduğunca resimlerle aktarılmalıdır.
www.dersturkce.com
2024