1.
Marie CURIE (Mari KURİ)
Asıl adı Maria Skladowska olan Marie Curie nam-ı diğer Madam Curie, 7 Kasım 1867 de Polonya'da doğdu. Radyoaktivite üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle birincisi 1903 Nobel Fizik Ödülü, ikincisi 1911 Nobel Kimya Ödülü olmak üzere, iki Nobel Ödülü birden alan ilk bilim insanıdır.
Radyoloji biliminin kurucusudur. 1894'te, kendisi de bir bilim insanı olan kocası Pierre Curie ile tanışan, Curie 1894'te evlendi. 4 Temmuz 1934'te, Fransa'nın Savoy kentinde, kan kanseri nedeniyle öldü. Hastalığı, çok fazla radyoaktif maddeye maruz kalmasına bağlandı.(AA/BÇ)
Marie Curie, 7 Kasım 1867'de Polonya'da dünyaya geldi.
Curie kardeşleriyle birlikte annesinin müdürlük yaptığı yurtta kalıyordu. Ülkesindeki mevcut eğitim sistemi yüzünden kadınların üniversiteye gitmesi ve teknik eğitim almaları için yurt dışına gitmeleri gerekmekteydi.
Kardeşi Bronya ile para biriktirdiler. 1885 senesinde Bronya, Sorbonne'da tıp eğitimi görmeye başladı. Mezuniyetinin ardından Bronya, Marie'ye matematik ve fizik eğitimi alması için yardım etti.
1891 yılının Kasım ayında başladığı eğitiminde bir buçuk yıl sonunda sınıfının birincisi olarak fizik diploması aldı. 1894 yılında matematik alanında ikinci diplomasını aldı.
1896 yılında öğretmenlik diplomasını aldıktan sonra 1897 yılında daha önce Henri Becquerel'in duyurduğu, uranyum tuzlarının yaydığı, sonraları radyoaktivite olarak adlandırılacak olan ışın üzerinde detaylı bir şekilde çalışmaya başladı.
1898 yılının Temmuz ayında Curie, yeni radyoaktif bir element olan ve uranyumun radyoaktif bozunmasından ortaya çıkan polonyumu bulduğunu duyurdu.
1898 yılının Eylül ayında Fransız kimyacı Eugène-Anatole Demarçay'ın spektroskopi yöntemiyle tanımlanmasına yardım ettiği, doğal radyoaktif element radyumu duyurdular.
1904 yılında doktorasını verdi ve Fransa'da gelişmiş bilim alanında doktora unvanı alan ilk kadın oldu.
Aynı yıl radyoaktivite konusundaki araştırmalarından ötürü, kocası ve Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü'nü alarak, tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın oldu.
1911 yılında radyum ve polonyumun keşfi ve araştırılmasındaki rolünden dolayı Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülen Curie, tarihte iki Nobel Ödülüne sahip ilk kişi oldu.
Halen 2 Nobel Ödülüne sahip tek kadındır.
Bu dönemde laboratuvar çalışmaları sırasında maruz kaldığı aşırı radyasyondan dolayı hastalık yaşamaya başlayan Curie 1934 yılında Fransa'da kan kanserinden hayatını kaybetti ve bu hastalığı da aşırı radyasyona maruz kalmasına bağlandı. Ölümünden sonra kendisine "Bilim İçin Ölen Kadın" denildi.
Marie'nin radyokaktivite çalışmalarından dolayı, radyokativite birimine "curie" denilmektedir.
Marie Curie'nin not defterleri o kadar çok radyasyona maruz kalmıştır ki, ancak kurşun kaplı bölmelerde muhafa edilip radyoaktif korunma malzemeleri ile incelenebilmektedir.
www.dersturkce.com
2024