Braille alfabesi görme engellilerin okuyup yazması için geliştirilen bir alfabe yöntemidir ve 1821 yılında Fransız mucit Louis Braille tarafından geliştirilmiştir.
Louis Braille, henüz 3 yaşında sol gözüne hasar vermesinin ardından bu gözünde görme yetisini kaybeder. Ardından sempatetik oftalmiya sağ gözünü de etkiler ve 6 yaşında tamamen kör olur. Ancak Braille ailesinin desteğiyle okuma ve yazma öğrenir. Sadece 7 yaşındayken dünyanın ilklerinden biri olarak kabul edilen Institution Royale des Jeunes Aveugles (Genç Körler Kraliyet Enstitüsü)'den burs kazanır. Buradan aldığı burs kaderini değiştirir.
Charles Barbier'in Napolyon'un talebi doğrultusunda hazırladığı askerlerin gece karanlığında ışık olmaksızın anlaşmalarını sağlamak için geliştirdiği sistemdeki hataları tespit eden Braille, Barbier'in en büyük hatâsının, alfabesinin sahip olduğu temsilî harflerin insanın parmağını hareket ettirmedikçe anlaşılamaması olduğunu söyledi ve bu yüzden sembolden bir diğerine hızlıca geçilemiyordu. Kendisinin değişikliği, kör alfabesinde devrim yapan 6'lı nokta sistemiydi.
Braille alfabesi
Braille yazım sistemi, karakterleri dünyada ilk kez ikili şema ile gösteren yazı sistemidir. Ana dili Fransızca olan Braille'in Fransızca'daki aksan harflerini göstermekte kullandığı gibi, Braille yazı sisteminde, örneğin Türkçe için Ö, Ü, Ğ, Ç, Ş seslerini göstermek için de yeni semboller oluşturulur. Bunun haricinde kullananlarına sadece 64 mümkün seçenek sunan yazım sistemi, matematik ve müzik sembolleri içinde tasarlanan işaretleri kapsayabilir. Ayrıca, öğrenenlere daha hızlı okuma teknikleri de öğretilir.
Türk Braille alfabesi, Türkiye Türkçesinin yazımında kullanılan Braille alfabesidir. Bu Braille alfabesi, uluslararası kullanımı takip etmektedir. ünlüler içinde /ö/, /ü/ sesleri, Fransız/Alman formuna, Ünsüzlerden /ç/, /ğ/, /ş/ ise İngilizce “ch, gh, sh” formlarına yakın bir forma sahiptir. Bunların dışında, /ı/ ünlüsü, “i”nin aşağı kaydırılması ile gösterilir.
www.dersturkce.com
2024