Friedrich Schiller

(doğum: 10 Kasım 1759 - Marbach am Neckar, ölüm: 9 Mayıs 1805 - Weimar)

Friedrich Schiller; dünyaya gözlerini 1759 tarihinde Marbach am Neckar’da açtı. Ailesinde 5 kız içerisinden tek erkek çocuğuydu. Babası reklam memuruydu. Bundan dolayı Schiller, 1763 yılında Lorch’a taşındı. Ve tekrar 1766 yıllarında kız kardeşinin doğması üzerine Ludwigsburg’ a taşınmak zorunda kaldı.Taşındığı yıl Schiller Latin okuluna başladı. Bu yıllarda “Absalon” ve “Hristiyanlar”adlı tiyatroeserlerini kaleme almaya başlamıştı bile. Ailesi Schiller’e askeri akademide okuması için çok baskı uyguluyordu. Bu yüzden dolayı Schiller Karlsschule askeri akademisine yazıldı. Ancak yıllar geçtikten sonra hukuk eğitimi de almaya başladı.

Schiller askeri akademinin disiplin ve baskılarına daha çok dayanamayıp 1775 yılında tıp bölümüne geçiş yaptı. Bu yıllarda Klopstock’un yazmış olduğu birçok şiir Schiller’in dikkatini ve ilgisini çekmiştir. Her ne kadar askeri okul ve tıp üzerine okumuşluğu olsa da Schiller her zaman şiir konusunda iyiydi ve bu yıllarda Der Student von Nassau dramını yazdı. Ve ilk defa basılan şiiri ise Der Abend oldu. Artık tıptan sıkılan ve bunalan Schiller, 1779 yılında tıp sınavını verdi ve tıptan istifasını istedi. Bu istek tam bir yıl sonra kabul görüldü.

İstifasının üstünden tam bir yıl geçti ve Schiller “Haydutlar” adlı tiyatro eserini bitirdi.Dönemin ruhunu yansıtan bu eser büyük bir kitle tarafından sevildi ve saygı duyuldu. Özellikle genç kitle bu eseri çok sevdi. Ancak kraliyet bu eserin oynanmasını yasakladı. Fakat Schiller arkadaşlarıyla birlikte bu eseri oynadı. Bu yüzden dolayı Kral Schilleri 14 gün ceza evine attı. Schillerin şiir ve tiyatro yazmasına da yasak getirdi. Haydutlar eserini büyük bir cosku ile seven genç kitle ise bu karara büyük bir öfke duydu, bundan dolayı genç kitle zamanla Haydutlar Çetesi kurmaya başladı. Hatta edebiyat tarihçilerince Nikol List adlı büyük çete başının ün kazanması ve oluşmasında bu eserin büyük önemi olduğunu söylerler. Haydutlar eserinde ana fikir kanun ve özgürlük arasındaki çatışmadır. Bununla birlikte o zamanlarda önemli yer tutan Amaç araçları meşru kılar atasözünün aksini ortaya koymuştur.

Artık şiir ve tiyatro yasaklarından sonra Schiller daha fazla baskılara dayanamaz ve Stuttgart’tan kaçar ve Mannheim’e gider. Kaçışı sırasında yanında arkadaşı Andreas Streicher bulunmaktaydı. Hatta bu kaçışı bir kitap haline getirip basımını yapmışlardır.

Schiller okul arkadaşı olan Wilhelm von Wolzogen aracılığı ile arkadaşının annesinin yanına taşındı. Burada Meiningen’de bulunan kütüphaneye sık sık gider araştırmalar yapardı. Burada kütüphaneci ile iyi bir arkadaşlık kurmuştur. Daha sonra tiyatro müdürü olan Dalberg’in iş teklifini kabul edip tiyatro müdürü oldu. Schiller o yıllarda çok yaygın olan sıtma hastalığına yakalandı. Bu yüzden dolayı işini aksattı ve büyük bir düşüşe neden oldu. Bu düşüş Schillerin Dalberg tarafından kovulmasına sebep olmuştur. Kovulmadan sonra Schiller borçlular hapishanesine düştü. Çıktıktan sonra Schiller büyük para sıkıntılar çekti. Leipzig’e taşınan Schiller, buradaki Gottfrie Körner adlı arkadaşının yanında kalmaya başladı. Bu arkadaşı 4 yıl boyunca Schillerin tüm eserlerinin basılmasındaki masraflarını ödedi. Schillerin 1786 yıllarında “Thalia” dergisinde birçok öyküleri yayınlandı. Bu yayınlanan öyküler daha sonraları Onursuz Suçlu adlı eser olarak basıldılar. Schiller bu yıllarda Tharandt’ta taşındı ve Don Karlos adlı eserini yazıp tamamladı.  Aynı yıl Don Karlos dramı yayınlandı ve hemen sahnelendi.

Schiller büyük ekonomik borçlanmalar altına girdi. Bundan dolayı pek istemese de Jea’da profösör olmayı kabul etti ve tarih eğitimi vermeye başladı. Burada çok sevildi. “Dünya Tarihi Nedir” ve “Ne Amaçla Okutulur” adlı ilk dersi çok büyük bir kitle tarafından dinlendi. Hatta amfiye sığmayan dinleyenler için daha sonra tekrar daha büyük bir amfide ders verildi. Ve bundan dolayı Schiller tüm şehirde isim yaptı ve herkesin ilgisini kendi üzerine çekti. Bu yıllarda Ruhların Tanığı adlı eserini de yazıp basmıştır. Schiller bu yıllarda Vo Lengefeld adlı bir bayanla evlenmiştir. Nikahı kıyan papazda Schiller ile aynı mesleği yapmaktadır.

Evlilikleri sonrasında Schiller birçok hastalığa yakalandı. İyice çökmeye başlayan Schiller öksürük ve çoğunlukla baygınlık geçirmeye başladı. Bu yıllarda bir de tüberküloza yakalandı. Ve bu hastalık Schilleri hayatı boyunca peşini bırakmadı. Schiller, Fransız devrimine hep karşı çıktı. Ve bu yıllarda olan idamlar ve cezalara hep üzülerek nefretle karşıladı. Devrim yıllarında 30 Yıl Savaş adlı eserini tamamladı.

Bu yıllarda Schillerin ilk çocuğu Frienrich dünyaya geldi. Bir yıl sonra Cotta ile tanıştı ve dergilerinin yayınlamaya başladı. Dergi işine giren Schiller Goethe ile tanıştı. Goethe Schillere her fırsatta Horen dergisine ortak olmayı öneriyordu. Bu öneri ile aralarında bir arkadaşlık meydana gelmeye başladı ve sık sık mektuplaşmaya başladılar. Schiller bir ara Goethe’nin evine gitti ve orada yaşamaya başladı. O sıralar yaşantısı çok kötüydü. Öğleden sonra uyuyor, geceleri çalışıyordu. Schiller herzaman nikahsız evliliğe karşı gelmiştir. Bu yüzden dolayı Goethe, Vulpius ile olan nikahsız evliliğini hep saklamaya çalışmıştır. Schiller bu ilişkiyi daha sonra öğrenmiştir ve bazı yazılarında Goethe’nin tek kusurunun bu olduğunu hep dile getirmiştir. Goethe ise Schillerin tütün ve iskambil oyunlarında rahatsız oluyordu. Aradan geçen yıllar sonrasında Horen dergisinin ilk sayısını çıkarmışlardı. Çıkan bu ilk sayı ile birçok önemli yazar ve filozof bu dergiye üye olup bu dergi çatısı altında toplanmışlardır. Bu yıllar içerisinde Schillerin ikinci çocuğu dünyaya gözlerini açmıştır. Bu çocuğun ismi Ernst’tir. Schiller masal yazmayada başladı bu yıllarda. 1798 yıllarında Ejderhalarla Savaş ve Şehir Halkı adlı masallarını bitirdi.

Schillerin üçüncü çocuğu 1799 yılında dünyaya gözlerini açtı. Ve Schiller üçüncü çocuğundan sonra ailesiyle birlikte Wimar’a taşındı. Taşınmasından kısa bir süre sonra soyluluk ünvanını kazandı ve Friedric Schiller ünvanını aldı. Aynı yıl içerisinde annesi vefat etti.

Schiller birçok hastalık ve yaşantısında meydana gelen kötü olaylar sonrasında iyice yıpranıp kötüleşmeye başlamıştır. Hastalığı ilerlemesine ve daha da ağırlaşmasına rahmen Schiller Jean Racine’nin trajedisinin çevirisini yapmıştır. Schillere aynı yıl içerisinde akciher iltihaplanması teşhisi konuldu ve kısa bir süre sonrada dünyaya gözlerini yumdu.( 9 mayıs 1805 ) Uzun yıllar çok acılar çeken Schillerin ölüm raporunda sol akciğerinin tamamen hasar gördüğü ve böbreklerinde iflas ettiği yazıyordu. Schiller Weimar’a defnedildi.

Dramatik eserleri

*Haydutlar

*Hile ve Aşk

*Don Karlos

*Maria Stuart

*Wilhelm Tell

*Düzyazıları

*Onursuz Suçlu

*Ruhların Tanığı

Tarihi Eserleri

*Birleşik Hollanda’nın, İspanya Hükümeti’nden Ayrılışının Tarihi

*Dünya tarihi nedir ve ne amaçla okutulur?

Yayınlanan Dergileri

*Wirtembergisches Repertorium

*Thalia

*Die Horen

Yazar: Gülbahar Kaplan