9.Sınıf MEB Yayınları Yaprak Dökümü Metni Anlama ve Çözümleme Sayfa 151,152,153

1. Yaprak Dökümü romanındakine benzer olaylar günümüzde de yaşanabilir mi? Tartışınız.

• Cevap: Romandakine benzer olaylar günümüzde de yaşanabilir, bir ailenin yitirdiği değerler, bunun sebep olduğu dağılma ve yıkım yaşanabilir.

2. Romandaki değer yargıları günümüzde de geçerliliğini sürdürmekte midir? Tartışınız.

• Cevap: Romandaki değer yargıları günümüzde de geçerliliğini sürdürmektedir.

3. Modern hayat, roman kahramanlarınca nasıl anlaşılmıştır?

• Cevap: Modern hayat roman kahramanlarınca oldukça yanlış anlaşılmış, modernizmi sürekli eğlenmek, dans etmek ve sorumsuz bir hayat yaşamak olarak algılamışlardır.  Sosyal değişimle değerlerini yitirmişlerdir.

4. Yaprak Dökümü adlı metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

• Cevap: 

Açık ileti 

5. Yaprak Dökümü adlı metnin tür özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: 

? Roman, olmuş ya da olması mümkün olayları kişi, yer, zaman bağlamında anlatan, hikâyeye göre daha uzun, anlatmaya dayalı bir türdür.
? Romanda, kahraman, mekân ve olaylar daha çok ve çeşitlidir.
? Romanlarda birden çok anlatıcı ve bakış açısı görülebilir.
? Romanlarda tasvirlerin yanı sıra tahliller de vardır.
? Romanda da öyküde de olay, kişi, yer ve zaman öğeleri vardır.
? Öyküden farklı olarak romanlarda bu öğeler daha ayrıntılı daha kapsamlı bir biçimde ele alınır. Romanda betimlemelere ve psikolojik tahlillere öyküden daha geniş yer verilir.
? Romanda olaylar, roman kahramanlarının karakter özellik­lerinden doğar.
? Romanların olay örgüleri olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkilerinden doğar.
? Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur.
? Romanlar işlediği konulara göre; sosyal roman, serüven (macera) romanı, tarihi roman, egzotik roman, psikolojik roman (tahlil romanı), polisiye, biyografik ve otobiyografik roman gibi türlere ayrılır.

6. Metnin anlam özelliklerini etkileyen kültürel unsurları belirleyiniz.

• Cevap: 

? Sosyal değişimle birlikte bir  ailede meydana gelen  yozlaşma, yitirilen değerler
? Gelenek ve modernizm çatışması
? Modern hayatın yanlış algılanması
? Kuşak çatışması
? Evlilik kurumuna ilişkin değer ve yargılar

7. Yaprak Dökümü adlı romanın yazıldığı dönemle ilişkisini ve sonraki dönemlere etkisini değerlendiriniz.

• Cevap: 1930 yılında yayımlanan Yaprak Dökümü’nde, modernleşme sürecindeki Türk toplumunda sosyal değişimle yitirilen değerlerin Ali Rıza Bey ailesinde sebep olduğu dağılma ve yıkım anlatılmaktadır.  Sonraki dönemlerde de Doğu-Batı çatışması, sosyal değişimlerle birlikte bireydeki ve toplumdaki çözülme romanlarda işlenmiştir.

8. Yaprak Dökümü adlı romanda anlatıcının tutumunun olayların akışına ve metnin iletisine etkisini değerlendiriniz.

• Cevap: Romandaki anlatıcı 3.tekil kişidir. Anlatıcı ilahi bakış açısıyla. yaşanmış, yaşanan ve yaşanacak olan her şeyi bilir, görür ve duyar.  Bakış açıları, okuyucunun olay karşısındaki tavrını da etkiler. Olayları ve kahramanları daha net ve geniş bir şekilde kavramasına katkıda bulunur.

9. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal ve tarihî ögeleri belirleyiniz.

• Cevap: Metinde “sevgi, doğruluk, dürüstlük, namus, dayanışma” gibi değerlerler  ile kuşak çatışması, gelenek-modernite çatışması, sosyal değişim, yanlış Batılılaşma, yitirilen ahlaki değerler gibi sosyal ve tarihi ögeler  bulunmaktadır.

a. Yaprak Dökümü adlı metinden öyküleyici ve betimleyici anlatım örnekleri bulunuz. Bulduğunuz öyküleme ve betimleme örneklerini tablodaki ilgili bölümlere yazınız.

• Cevap: 

Öyküleme: Haftada iki gece dostlara danslı çay veriliyor, en aşağı iki üç gece de başkalarının davetine gidiliyordu. Aşağı sofa ile taşlık arasındaki camekân kaldırılmış, delik deşik duvarlar sarı yaldızlı bir kâğıt ile kaplanmıştı. Herkes misafirler için hazırlanan sofradan bir iki bisküvi, bir sandviç alır, ayak üstünde acele acele yerdi.Gramofon bütün gece çalar, çılgın kahkahalar, çığlık çığlığa boğuşmalar içinde durmadan dans edilir, temelinden sarsılıyor gibi olan evin harap tavanlarından tozlar yağardı.

Betimleme: Ali Rıza Bey’in Bağlarbaşı’ndaki kendi gibi ihtiyar ve çürük evi eski mahrumiyetlerin acısını çıkarmak ister gibi çılgın bir neşe ve şenlik içinde…Davet akşamları taşlıktaki su küpü, sofadaki yemek masası ve daha başka hırdavat eşya mutfağa taşınıyor, yukarıdan kilimler, iskemleler, süslü yastıklar indirilerek bir kabul salonu dekoru ….Hayriye Hanım dolapları son bir defa altüst ederek kızına üç beş parça eşya bulmak.

1. Tarihî bir olayı konu alan bir romanda anlatılanlarla tarihî gerçeklik bire bir örtüşür mü? Tartışınız.

• Cevap: Tarihî bir olayı konu alan bir romanda anlatılanlarla tarihî gerçeklik bire bir örtüşmez. Romanlar kurmaca gerçekliğe sahip metinlerdir. Yazar tarihi bir gerçekliği kendi zihin dünyasında yeniden yorumlayarak, kurgulayarak kurmaca bir gerçeklik haline dönüştürür  ve bu gerçeklik tarihi gerçeklikle birebir aynı olmaz.

2. Millî Mücadele’nin Türk milleti açısından önemini belirtiniz.

• Cevap: 

3. Millî Mücadele ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi aşağıdaki görsellerden de yararlanarak ifade ediniz.

• Cevap: Milli Mücadele büyük zorluklar ve fedakarlıklarla yapıldı ve bu dillere destan mücadele sonunda bağımsızlığımızı kazandık.

Kaynak: Evvelcevap.com