Biyografi
Biyografi (yaşam öyküsü), alanında tanınmış bir kişinin hayatını anlatan yazı türüdür. Biyografi türünde siyaset, bilim, sanat, spor vb. alanlarda tanınmış insanların hayatı; bilgi, belge ve tanıklara dayanılarak, tarafsız ve gerçekçi bir şekilde anlatılır. Kişinin değeri, benzerlerinden farklı yönleri anlatılır.
Biyografilerde bazen anılardan da yararlanılır. Açık, sade bir dille yazılan biyografide kronolojik birsıra izlenebilir. Diğer öğretici metinlerde olduğu gibi biyografilerde de anlatıcı kurmaca bir kişi değil,yazarın kendisidir.
Eski Yunan edebiyatında Plutarkhos’un Hayatlar, İngiliz edebiyatında William Roper’in (Vilyım Rupır) Sir Thomas More’un (Sör Tamıs Mor) Hayatı ve James Boswell’in (Ceymis Bozvel) Samuel Johnson’un (Semyul Cansın) Hayatı, Avusturya edebiyatından Stefan Zweig’ın (Ştefan Svayg) Üç Büyük Usta
dünya edebiyatının tanınmış biyografilerindendir.
Tanzimat Dönemi’nde Beşir Fuat’ın Victor Hugo, Namık Kemal’in Evrak-ı Perişan, Recaizade Mahmut Ekrem’in Kudemadan Birkaç Şair, Muallim Naci’nin Osmanlı Şairleri; Servetifünun Dönemi’nde Süleyman Nazif’in Mehmet Âkif adlı eseri biyografi türünde öne çıkar. Cumhuriyet Dönemi’nde İlhan Geçer’in Cahit Sıtkı Tarancı, Mithat Cemal Kuntay’ın Namık Kemal, Ahmet Rasim’in İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Atatürk, Beşir Ayvazoğlu’nun Yahya Kemal, İhsan Işık’ın Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi adlı eserleri bu türün tanınmış örneklerindendir.
www.dersturkce.com
2024