b. Toprak adlı metin anlatmaya bağlı bir metindir. Yapıyı oluşturan unsurlar; olay, zaman, mekan, kişilerdir. Anlatım ön plandadır. Kahraman anlatıcı bakış açısı kullanılmıştır.kurmaca bir metindir.

Yıldızlara bakmak:  Göstermeye bağlı bir metindir. Karşılıklı konuşmalar ön plandadır. Açıklamalar parantez içinde verilmiştir.  Hakim bakış açısı kullanılmış. Kurmaca metindir.

Gün Eksilmesin Penceremden: Coşku ve heyecana bağlı metin türüdür. Duygular ön plandadır. Diğerlerinden farklı olarak, olay örgüsü yoktur. Nazım birimi, kafiye örgüsü, ölçü, kafiye yapıyı oluşturan unsurlardır.

2.Etkinlik

a.                  Metin                                                 Gönderge

                     Toprak                                             Toprağa bakarsan o da sana karşılık verir. Kendine bağlar.

                     Ağustos Böceği ile karıncalar       Çalışıp kazanmanın önemi

                  Yıldızlara Bakmak                             Bakmak ile görmenin farkı, kendi işiyle uğraşıp

                                                                                başkalarının işine karışmama

                 Yeter ki Gün Eksilmesin Penceremden  Yaşama sevinci

b. Metinlerde verilmek istenen düşüncelerin okuyucu tarafından bulunup çıkarılması isteniyor, açıkça verilmiyor.

c. Sanat metinlerinde gönderge (tema- ana duygu) metnin içinde verilir. Okuyucu bunu dikkatiyle kendisi sezip çıkarır. Bu sanat metninin kurgusunun ne kadar güçlü olduğunu gösterir. Okuyucuya haz verir. Göndergesi metnin dışında olan metinler ise bilimsel metinlerdir. Bu metinlerde verilmek istene gönderge açıkça verilmelidir.

Ç. Yeter ki Gün eksilmesin Penceremden adlı metnin teması evrenseldir. Yaşama sevinci her insanın içinde duyduğu sevgidir. Onu yaşama bağlayan hayatı anlamlı kılan şeydir. Bu gönderge metni evrensel yapmıştır.

3. Bu metinler Cumhuriyet devri Türk edebiyatı ürünleridir. Dönemin dil ve anlatım özelliklerini gösterir. Cumhuriyet döneminde köy ve Anadolu temaları çokça işlenmiştir. Yine Yıldızlara bakmak metninde geçen Botanik bahçesi, gözlemevi, arabacı gibi  tabirler bu devrin zihniyetini yansıtır.

Dilin göndergeyi olduğu gibi ifade emek amacıyla kullanılması             --------  Gndergesel işlev

Dilin duygu ve heyecanları dile getirmek amacıyla kullanılması ----------------Heyecana bağlı işlev

Dilin alıcıyı harekete geçirmek amacıyla kullanılması-------------------------Alıcıyı harekete geçirme işlevi

Dilin, iletisi kendinde olan metinlerde kullanılması --------------------------Şiirsel işlev

c. Dilin Şiirsel işlevi sanat metinlerinde kullanılır gönderge metnin içindedir, sözcükler gerçek anlamlarının dışında yan ve mecaz anlamlarıyla kullanılır. Göndergesel işlev ise daha çok bilimsel metinlerde kendini gösterir. Verilmek istene mesaj açık olarak verilmek istendiğinde bu işlev kullanılır.şiirsel işlevde sezdirme ön plandadır.

4a. Birinci metinde toprağın insanı kendine bağladığını, ikinci metinde çalışmanın önemini, üçüncü metinde hep kendi işine gücünde olmayı algılıyoruz. Her metnin göndergesinde ayrı duygular ön plana çıkıyor.

b.Göstermeye bağlı sanat metinlerinde Seyretme, anlatmaya bağlı sanat metinlerde ise okuma ön plandadır.

4 Etkinlik.

a.

YORUMLAMA

1.Evet, herkesin mutlaka gerçekleştirmek istediği bir hayali vardır. Üzeyir Kasabaya göçme hayalini  hiçbir zaman kaybetmemiştir. Toprak onu kendine  bağladığı zaman bile bu haylini korumuştur.

2. Böyle bir olayı hayvan karakterleriyle vermek akılda kalıcılığı sağlar, olayı daha bir ilginç hale getirir, dikkat çeker.

3. Yaşama arzusuyla dolu bir insan, fakat aynı zamanda ölümün bunu bozacağı endişesi de taşıyor.

4. şiiri, tercih ederim. Çünkü şiir duyguları daha etkili ve daha akılda kalıcı  ifade ediyor.

DEĞERLENDİRME

1D,Y,Y,

2. Bale------------------------------Hareketle gerçekleştirilen sanat dalı

    ‘Çalıkuşu ‘ romanı------------Dille gerçekleştirilen sanat dalı

    ‘Atatürk’ tablosu--------------Çizgi ve renklerle gerçekleştirilen sanat dalı