BARIŞ MANÇO

(…)
1 Şubat 1999’da hayata gözlerini yuman Manço dilden dile dolaşan şarkılarıyla, 7’den 77’ye
herkesin gönlünde taht kuran televizyon programlarıyla velhasıl eserleriyle hâlâ aramızda. Çünkü o,
adam olacak çocukların Barış Ağabey’i; çağının ozanı olmayı başarmış, halkın duygularına tercüman
olmayı bilmişti. Yaptığı seyahatler ile bilmediğimiz nice hayatlar olduğunu gösteren Barış Çelebi’ydi.
Saçıyla, bıyığıyla, kıyafetleri, takılarıyla özellikle yüzükleri ve el hareketleriyle sıra dışı bir sanatçıydı.
“Sanatçı olduğumu da iddia etmiyorum. Ben öldükten sonra torunlarım ansiklopedilerde Barış Manço’yu
‘sanatçı’ diye okurlarsa galiba sanatçı olduğum da tescil edilmiş olacak. Geleceğe ne bıraktığınız önemli.
Yoksa insan yaşarken kendi kendine ‘Ben sanatçıyım.’ dememeli.” diyecek kadar mütevazıydı.
(…)
7’den 77’ye
(…) 1988-1998 yılları arasında tam 378 kez ekrana gelerek ulaşılması zor bir başarıya imza atan
Manço’nun asıl başarısı halkın sevgisini kazanmasıydı. Program ne sadece bir çocuk programıydı ne
sadece aile ne de belgesel. Manço tüm aileyi ekran başına toplayan, benzeri olmayan bir programla
evlerin bir ferdi hâline gelmişti.
“Adam Olacak Çocuk” ile çocukları adam yerine koyan “Barış Ağabey” çocuk adamlara
arabanın hangi koltuğunda oturduğunu soruyor, diş fırçalamaktan bahsediyor, çaya süt koymayı
tavsiye ediyordu. “Adam Olacak Çocuk” 7’den 77’ye programı içinde sadece bir bölüm olmasına
rağmen yıllar boyunca hep en iyi çocuk programı ödülünü aldı.
(…)
1. Barış Manço hakkında bildiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Barış Manço’nun en sevdiğiniz şarkısı hangisidir? Neden?
Metni, noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli okuyunuz.
Bilinmeyen Barış Manço
40 yıllık sanat hayatı boyunca özel
hayatıyla değil, yapıp ettikleriyle konuşulmaya özen gösteren Barış Manço hakkında
aslında çok az şey biliniyor. Örneğin biliyor
musunuz ilk ismi Mehmet’ti. Ülkemizde Barış ismi
verilen ilk kişi oydu. Ülkemizin köklü ailelerinden
Mançozade ailesine mensuptu. İstanbul’un
fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet
tarafından Rumeli’ye yerleştirilen ailelerdendi.
Yıllarca Selanik’te yaşayan Mançozadeler 1.
Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla birlikte İstanbul’a
döndüler. Barış Manço 1943 yılında İstanbul’da
Zeynep Kâmil Hastanesinde dünyaya geldi.
Lise yıllarında müzik ve coğrafyadan
ikmale kalan Manço, annesi müzisyen Rikkat
Hanım’ın desteğiyle müziğe daha çok bağlandı.
Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisinde
“resim, grafik ve iç mimari” okudu ve okulunu
birincilikle bitirdi.
Barış Manço “Gülpembe” şarkısını
babaannesi Nimet Hanım, “Süper Babaanne”
şarkısını ise kardeşi İnci Hanım için yazmıştı.
Kazandığı ilk para ile kardeşi İnci’ye çok istediği
kırmızı elbiseyi almıştı. Paraya değer vermeyen
Manço yanında para taşımazdı.

Bestelerini yolculukları esnasında yapardı. Koleksiyonerdi. Antika eşyalara meraklıydı. Ama
evinin bir müzeye dönüştürülmesini istemezdi ve “Bu evde torunlarım oynayacak.” derdi.
Yaşadığı trafik kazası sonucu yüzünde oluşan izler sebebiyle önce bıyığını sonra da saçını uzattı
ve ömründe sadece bir kez o da askere giderken saçını kestirdi. (…)
“İnsanın hayatta öğrenmesi gereken tek dil tatlı dil.”
“20. yüzyılda yaşamış, o yüzyıla damgasını vurmaya çalışan bir Türk’üm, 20. yüzyılın Türk müziğini
yapıyorum.” diyen Manço sadece yurt içinde değil yurt dışında da çok sevildi, milyonlarca hayranı
vardı. 200’ün üzerinde bestesi olan Barış Manço’nun pek çok şarkısı “Yunanca, Bulgarca, Arapça,
Farsça, Kürtçe, Japonca, İbranice, Fransızca, İngilizce ve Flemenkçe’ye” çevrildi. Yurt dışında binlerce
kişinin katıldığı dev konserlere imza attı. “Kara Sevda” Japonya’da, “Dağlar” Mısır’da, “Domates Biber
Patlıcan” Kongo’da büyük ilgi gördü. 3 dili ana dili gibi konuşan Barış Manço pek çok dile de gazetelerini
okuyacak kadar hâkimdi ve sürekli kullandığı bir cümle vardı: “İnsanın hayatta öğrenmesi gereken tek
dil tatlı dil.”
(…)
Sevenleri onun adını ağızlarından hiç düşürmedi. Her gün artan sevgiyle onu anmaya ve yaşatmaya devam ediyor. Bugün tüm anaokullarında “Arkadaşım Eşek” şarkısıyla çocuklar coşuyor, “Bugün
Bayram Çocuklar” şarkısıyla evlerde bayram neşesi yaşanıyor ve âşıklar birbirlerine Manço şarkıları
hediye ediyor. Biz de Barış Manço’yu sevgiyle anıyor ve sözü yine ona bırakıyoruz:
“Programımızın sonuna geldik. Bana her konuda ama her konuda yazmaya devam edin.
Adresimi biliyorsunuz: Barış Manço, Moda, 81300, İstanbul. Tekrar ediyorum: Barış Manço, Moda, 81300,
İstanbul. Haftaya karşılaşmak umuduyla, sağlıcakla kalın.”

Zeynep ÖYMEZ
(Kısaltılmıştır.)